کفش سنگنوردی

 

کفش سنگنوردی : با توجه به نوع رشته ورزشی کوهنوردی و سنگنوردی اندام تحتانی و پاها بیشترین نقش و فعالیت را در انجام این رشته ورزشی دارد و قاعدتا شایعترین آسیب های ورزشی در کوهنوردی صدمات اندام تحتانی و پاها می باشد.

مفاصل زانو و مچ پا نیز از حساسترین مفاصل بدن میباشند که در ورزش کوهنوردی در معرض مستقیم ضربات متوالی و متناوب میباشند.

نتیجه اینکه برای پیشگیری از آسیب های پا میبایست به سلامت پا بیشتر توجه نمود ودر این میان اهمیت کفش مناسب و تاثیر آن بر سلامت بدن بوضوح قابل درک است.

بر خلاف گذشته امروزه دیگر به دوام یک کفش اهمیت چندانی داده نمی شود بلکه به راحتی و قابلیت های فنی آن بیشتر توجه می شود.

انواع کفش:

امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوزی بنا به نوع برنامه انواع مختلفی از کفشها برای فعالیت های مختلف در بازار یافت میشود:
انواع کفش مورد استفاده در ورزش کوهنوردی:
۱-سنگ نوردی:با شکل خاص و مواد خاصی تولید میشود.
۲-کوهپیمایی:این نوع کفش آج کمتری دارد.
۳-کوهنوردی نیمه سنگین
۴-کوهنوردی سنگین:یک پوش – دو پوش – سه پوش(اکثرا گتر سرخود است)
۵-برنامه های ترکیبی:سنگ ویخ :همچون کفشهای پلاستیک
۶-کفش یخ نوردی
۷-……..
موارد ۳ تا ۶ محلی برای نصب گرامپون دارد.

جنس لایه بیرونی کفشهای پلاستیک فایبر گلاس و کربن است.

امروزه در تولید کفش به صورت تخصصی در حدی توجه می شود که کفش های مخصوص بانوان به صورت مجزا تولید عرضه می شود

کف. کفش صعود های هیمالیائی (Expedition) این بخش شامل کفش های ۳ پوش و ۲ پوش است که بیشتر کاربرد زمستانی دارد.

۲٫ کفش کوهنوردی سنگین (High Mountain) این بخش شاکل کفش های سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است که تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند و برخی به دلیل ویژگی لایه های مصرف شده در تولید آن ها قابل استفاده در صعود های بلند زمستانی نیز می باشد.

۳٫ کفش کوهنوردی(Mountaineering) این بخش شامل کفش های نیمه سنگین کوهنوردی است. برای صعود های چند روزه در ۳ فصل ثابل استفاده است و برخی از آن ها که لایه گورتکس یا سیمپاتکس دارند برای صعود زمستانی کاملا سبک کاربرد دارند.

۴٫ کفش کوهپیمائی ( Trekking) این بخش شامل کفش های سبک کوهپیمائی است و از آن ها باید در حد صعود های یک روزه انتظار داشت و به دلیل داشتن دوخت در روی کفش نباید از آن ها در مسیر های سنگ لاخی یا فرود از شن اسکی استفاده کرد.

۵٫ کفش های راهپیمائی Walking شامل کفش هایی است که در مسیر های ساده قابل استفاده بوده و عموما در کفه آن از شکوک گیر استفاده شده است.

۶٫ کفش سنگ نوردی (Climbing) این کفش ها که اصطلاحا کتانی سنگ نیز نامیده می شودند کفش هایی است که فقط برای صعود های سالنی و یا دیواره های سالنی استفاده می شود.

کفش ها را براساس قابلیت و کارایی تقسیم بندی نموده ایم.

مواد متنوعی که در ساخت کفش استفاده می شود:

۱-چرم طبیعی.
۲-چرم مصنوعی.
۳-پارچه های مخصوص.
۴-ترکیبات پارچه ای جدید مثل گورتکس.

پس از انقلاب

خیره کننده ای که پروفسور ویلیام الگور (W.L Gore) با ساخت لایه ای که به احترام نام او بعد ها لایه های گورتکس نامیده شده به راه انداخت ،

ابتدا پوشاک های مختلف از این محصول به بازار آمد و طی چند سال اصلاحاتی که در تولید آن به عمل آوردند موجب شد که از این لایه ها برای کفش نیز استفاده شود.

از لایه های

دیگری که طی سالیان اخیر در تولید کفش به کار رفته است می توان به sympatex با قابلیت تنفسی و ضد آب و باد بودن آن اشاره کرد ، که درست مانند گورتکس عمل می کند.

همچنین لایه گرما زای Thinsulate در ساخت کفش های زمستانی و قوی استفاده می شود.

مواد بکار رفته در تخت کفش:

ترکیبی از کربن و لاستیک:معروفترین آن با نام تجاری “ویبرام” است.ماده ای سخت و پر اصطکاک میباشد.

همچنین اخیرا لایه ای شوک گیر نیز ساخته شده که فشار ضربه های وارده به کف پا را کاسته و پا دیرتر خسته می شود و در سرازیری زانوها کمتر آسیب می بیند .

خصوصیات لازم برای تخت کفش(کفی کفش) باید شامل موارد ذیل باشد:

۱- قابل انعطاف باشد.
۲- ضربه گیر باشد.
۳- وضعیت استقرار کف پا را در داخل کفش حفظ کند.
۴- عآج های عمیق داشته باشد.
۵- اصطکاک خوبی داشته باشد.
۶- مقاومت مناسبی داشته باشد.

خصوصیات لازم رویه کفش:

۱-ضد آب باشد.
۲-قابلیت تعریق داشته باشد.
۳-تا حدودی برای راحتی پا نرم و قابل انعطاف باشد.
۴-محکم باشد.
۵-قابل ارتجاع باشد.
۶-مقاوم به سرما گرما و عوامل محیطی باشد.
۷-بندها تا نزدیکی پنجه پا ادامه داشته باشد.(راحت تر است.بهتر کیپ می شود.درآوردن آن راحت تر است)
۸-تا روی پا و قوزکها را بپوشاند.

روش بستن بند کفش:

برای کفش‌هایی که قوزک پا را می‌پوشانند: باید برای راهپیمائی بند‌های قسمت بالائی را شل‌تر نموده تا قوزک پا دامنه حرکتی بیشتری داشته باشد.

در موقع پایین آمدن از شیب بند کفش را محکم کنید، زیرا باعث جلوگیری از فشار بیش از حد در پنجه پا می‌شود. در اصطلاح از زدگی پا جلوگیری می‌شود.

برای مراقبت بهتر از کفش:

در صورت کوچکترین صدمه ای به کفش دراسرع وقت باید تعمیر شود.
بعد از برنامه:
۱- کفش را باید شست.
۲- با پارچه آنرا خشک کرد.
۳- قالب زد(خصوصا در کفشهای چرمی).

۴- برای حفظ انعطاف پذیری کفش وجلوگیری از نفوذ آب ورطوبت آنرا خشک کرده و واکس مخصوص بزنید.
۵- ازآتش و گرمای زیاد برای خشک کردن کفش استفاده نکنید.
۶- برای کفش پلاستیک از اسپری مخصوص محافظت کننده استفاده کنید.

اول فصل زمستان

کفش چرمی را کاملا با پیه شتر و یا گوسفند چرب کنید و محل دوخت ها را نیز با موم عسل بپوشانید تا آب وارد کفش نشود . هنگام شب خوابی در برنامه زمستانی کفش ها را با روزنامه پر کرده و داخل یک کیسه نایلنی قرار داده و در انتهای کیسه خواب قرار دهبد تا یخ نزند . در غیر اینصورت صبح روز بعد به پا کردن کفشی مانند آهن غیر ممکن است .

در صورت خیس بودن آن را پر از روزنامه کنید و آن را مرتب تعویض کنید

اندازه کفش:

خیلی گشاد نباشد:ایجاد تاولهای پوستی می کند.
خیلی کیپ وتنگ نباشد:به پا فشار وارد می آورد.
در صورت عدم رعایت موارد بالاکفش نامناسب به ناخنها وبستر ناخن صدمه میزند.
و باعث خستگی پا می شود.

اندازه کفش کوه

برای راحتی باید به گونه‌ای باشد که کوهنورد بتواند ساعتها کفش را به‌راحتی و آسانی بپوشد. اندازه کفش مناسب تنها با پوشیدن و راه رفتن مشخص می‌شود. در این حالت نباید هیچ گونه فشاری بر انگشتان و به‌ویژه در اطراف و گوشه‌های پا وارد شود

جلوی کفش باید به اندازه کافی پهن باشد تا انگشتان پا داخل آن حرکت کند

هنگام خرید کفش

باید جورابی را بپوشید که هنگام اجرای برنامه از آن استفاده می‌کنید.

کفش از مدلی انتخاب شود که مورد علاقه فرد می‌باشد چرا که می‌خواهید به طور مرتب بپوشید. به‌طور کلی برای کفش دقت کنید تا اندازه آن ۱ نمره از پای شما بزرگتر باشد

و این فضا را توسط جوراب پر کنید، هیچگاه برای اولین بار کفش نو را در یک برنامه سنگین استفاده نکنید .

کفش پلاستیک دارای معایب و مزایای متعددی است:

مزایای کفش پلاستیک:

۱- عایق گرمایی خوبی است.
۲- محل مناسبی برای بستن گرامپون دارد.
۳- سبک است.
۴- ضد آب ضد باد و ضد سرماست.
۵- یک لایه داخلی نرم دارد.

مضرات کفش پلاستیک:

احتمال شکستن و ترک برداشتن کفش بر اثر سرما وضربه در برنامه های ترکیبی یخ و سنگ دارد.
انعطاف پذیری خوبی ندارد.
برای استفاده در زمین نرم وکم شیب وپیاده روی مناسب نیست.

مزایای کفش چرم:

قابلیت انعطاف خوبی در برنامه های کوهپیمایی و کوهنوردی دارد.
تهویه پا را خوب انجام میدهد.

کفش سنگنوردی:

مواردی که در خرید کفش سنگنوردی باید مورد توجه قرار داد:
۱- کفش باید راحت باشد.
۲- اندازه وشکل کفش تغییر نکند.
۳- برای صعودهای اصطکاکی قابل انعطاف باشد.
۴- در صعودهای عرضی و طولی باید لبه های سفت وسختی داشته باشد.
۵- پنجه کفش که در برگیرنده انگشتان پا است سخت و محکم باشد.
۶- کف کفش با دوام ولبه های کناری آن با کیفیت باشد

۷- کفش ضمن آنکه قوزک پا را محافظت می کند باید بیشترین انعطاف را نیزبرای قوزک پا فراهم کند.
۸- کفش باید سبک قوی و بادوام باشد.

انتخاب کفش مناسب سنگنوردی:

۱-مناسبترین نوع بسته به نوع برنامه های تمرینی میباشد.
۲-کاملا چسبیده و جفت پا باشد.
۳-در منطقه ای که تنوع گسترده ای از سنگها و دیواره های سنگی است باید کفشی انتخاب کرد که بتواند هم از نظر لبه های کفش وهم از نظر خاصیت اصطکاک بر سنگ جوابگو باشد.

عوارض کفش تنگ در سنگنوردی:

۱- تاول
۲- میخچه
۳- پینه
۴- فشار بیش از حد به پا
۵- خستگی در تمرین وسنگنوردی

جنس رویه کفش سنگنوردی:

۱- جیر(بعد از مدتی گشاد می شودخصوصا اگر بدون آستر باشد)
۲- چرم
۳- نایلون مخصوص
۴- کتان
۵- ترکیبی از مواد فوق
همگی مواد فوق می تواند آستر دار یا بدون آستر باشد

هشدارها:

۱- کفش سنگنوردی اگر هنگام تمرین خیس شود پس از خشک شدن جمع شده وچروک می شود و هنگام سنگ نوردی پا را ناراحت میکند.
۲- هنگام بستن کفش نباید آنرا خیلی محکم کشید زیرا خود این عمل سبب گشاد شدن سریع و صدمه به کفش میشود.

مراقبت از کفش سنگ نوردی:

۱- هر چه بیشتر مراقبت نمایید کفش بیشتر عمر میکند.
۲- در تعمیرات دور کفش باید کف کفش نیز عوض شود چون تناسب جنس دور و کف کفش از بین میرود(کفش تعمیر شده بیشتر در تمرینات استفاده میشود).
۳- برای دستیابی به بهترین کارایی کفش کف ودور کفش پیش از هر بار استفاده با مسواک ویا فرچه کاملا تمیز شودسپس با کمی آب شسته و خشک شود تا تمیز و عاری از گرد وخاک باشد.
۴- در طی صعود یک مسیر طولانی عمل تمیز کردن کفش را میتوان باهمراه داشتن کمی آب و یک عدد مسواک و یک تکه پارچه چندین مرتبه تکرار کرد.
۵- اگرکفش سنگنوردی (ویا کوهنوردی)با آب دریا خیس شود باید آنرا با آب شیرین کاملا شست تا هر نوع نمک و مواد دریایی که سبب پوسیدگی و خوردگی درزهای دوخته شده وسوراخ های بند کفش می شود از آن خارج شود.
۶- همیشه کیسه ای مناسب برای حمل کفش سنگ نوردی تهیه شود.
۷- اگر کفش فاقد سوراخ فلزی در محل عبور بند کفش است باید ازبند کفشهای پهن استفاده شود تا از پاره شدن محل بند کفش جلوگیری شود.
۸- دربندکشی کفش دقت شود آنها به نوبت از پایین به بالا کشیده شوند طوری که کفش تمامی قسمتهای پا را احاطه کند.